Veroordeeld tot Robbeneiland
Door de geïsoleerde ligging was Robbeneiland tussen 1846 en 1931 in gebruik als leprakolonie. In de Tweede Wereldoorlog werd het omgevormd tot militaire basis. Daarna werd het eiland in 1959 ingericht tot de zwaarst beveiligde gevangenis van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Nelson Mandela kwam in 1964 op Robbeneiland terecht toen hij was veroordeeld voor het voorbereiden van een guerrillaoorlog tegen het apartheidsregime. Tijdens zijn gevangenschap moest Mandela vaak werken in de kalkmijn op het eiland stond; door het felle verblindende licht en het fijne stof in de witte kalkmijn raakten zijn ogen permanent beschadigd. De mijn werd door de gevangenen ook gebruikt om te discussiëren over politiek en kennis aan elkaar over te brengen. Mandela wilde medegevangenen stimuleren om zichzelf te blijven ontwikkelen. Regelmatig werden er in het geheim lezingen over diverse onderwerpen georganiseerd. De gevangenen noemde het eiland onderling ook wel Robben Island University, later stond het bekend als Nelson Mandela University. In 1982 werd Mandela –na achttien jaar van gevangenschap op Robbeneiland – overgeplaatst naar Pollsmoor Prison in Kaapstad.
Rondleiding door gevangenen
Sinds 1997 is Robbeneiland een museum en geopend voor het publiek. Vier keer per dag vaart er een boot van de Nelson Mandela Gateway naar het eiland, waar een toerbus een vaste route rijdt langs de meest bijzondere plekken. Onderweg wordt uitleg gegeven over de historie, bewoners en natuur van het eiland. De echte attractie is natuurlijk het cellencomplex. Rondleidingen worden hier gegeven door ex-gevangenen, van wie er veel tegelijkertijd met Mandela op het eiland gevangen hebben gezeten.